Kritische stem op het beleid in fusiegemeente Beveren-Kruibeke –Zwijndrecht

Burgers in de weer wil een kritische stem laten horen ten aanzien van het beleid van de fusiegemeente Beveren - Kruibeke – Zwijndrecht. In de wijde Wase omtrek zijn er zo goed als geen media die het lokale beleid grondig tegen het licht houden en op de korrel nemen.

 

Dat is meer dan ooit nodig aangezien de fusie een geheel nieuwe sociaal-politieke werkelijkheid, een sociaal-politieke ruimte, creëert.

Geprikkeld om ook een bijdrage te leveren aan dit project? Neem dan langs deze weg contact met ons op

Blogberichten

December 2025

Herfstblues

Het sombere, druilerige herfstweer

creëert een sfeer

doordrongen van botsende religieuze en profane rituelen

Allerzielen, Halloween, 11 november (wapenstilstand WO I)

en bezwaart ons gemoed met droefheid en weemoed.

Door de dreiging van oorlog,

zijn wij vooral aangegrepen door de herdenking

van Wereldoorlogen I en II.

Wij kunnen ons die momenten levendig herinneren.

Het was in de jaren vijftig:

op het Esserplein in Melsele,

zongen wij als scholieren, ontroerend mooie liederen.

Onze stemmen vloeiden samen tot een klaagzang

 

Ik had een wapenbroeder

Een betere vond men niet

De trommel sloeg ten strijde,

Hij ging aan mijn zijde,

Al zingend ’t zegelied.

(Zuid-Duitse dichter Ludwig Uhland (1809)

 

't Morgenrood , 't morgenrood

Spelt me allicht een vroegen dood

Als de krijgstrompetten klinken

Zal de strijd mij wreed verminken

Mij en menig kameraad

(Wilhelm Hauff in 1824 en vertaald door H. Bouman).

Lees meer »
November 2025

Poldergeesten in BKZ

Novemberdagen

Boven de polder 

hangt een sombere, ondoorzichtige waas, 

een sluier van grijze geheimen, 

Wolkenslierten waren dreigend over de velden, 

als bewakers van een vergeten tijd -

zijn dit poldergeesten, fluisteringen uit het verleden? 

 

Maar eens de mist optrekt, 

ontvouwt zich voor ons 

een uitgestrekte eindeloze vlakte, 

“weiden als wiegende zeeën” 

een landschap dat ademt, dat leeft

en reikt  tot aan de horizon.

 

een ode aan de rust en kracht van onze Wase polders

getuige van een verbond tussen mens en natuur. 

 

 

Lees meer »
Oktober 2025
September 2025

SK Beveren, het gezicht van BKZ?

In Rondom -Beveren (Maandelijks reclameblad, 20/08/2025) vertelt de burgemeester over zijn ontdekkingstocht (“vakantie is geen stilstand”), doorheen de dorpen van BKZ, om er de toestand van de gemeentelijke gebouwen te inspecteren (had eigenlijk al voor de fusie moeten gebeuren: men aanvaardt slechts een erfenis na inzicht in de lasten en baten).

Wij volgden dit wijze voorbeeld met enige kritische zin weliswaar. Bij een dagtocht naar het naburige dorp (dat een stad wil zijn) richtten wij onze blik op een wel zeer in het oog springend gedrocht (midden in een volkswijk): het amfitheater van SK Beveren, dat blijkbaar niet langer het Freethiel stadion is, maar wel degelijk het Gemeentelijk Voetbalstadion Beveren, heet.

De gemeente blijkt daar nu eigenaar van te zijn en verhuurt dit aan SK Beveren tegen een symbolische euro. [Tegen welke prijs de gemeente dit stadion verworven heeft rond 2005 is publiek niet gekend. Bij nader toezien is dat eigenaarsstatuut eerder een ingewikkeld kluwen van leningen, opstalrecht, PPS (publiek-Private Samenwerking (realisatie van nieuwe tribune in 2008) tussen de gemeente, SK Beveren en een projectontwikkelaar,… Een trouwe supporter (en naar te vrezen valt ook heel wat betrokkenen) heeft nauwelijks inzicht in de financiële constructie van het Gemeentelijk Stadion]. Naast de eerder vermelde actoren in de PPS, is er ook de aandeelhouder van SK Beveren: de Amerikaanse investeringsgroep Bolt Football Holdings. Er zijn dus 4 actoren in het spel om SK Beveren te beredderen ].

Voor deze zone-vreemde inplanting van deze megalomane constructie kan men nog enigszins begrip opbrengen gezien de historiek van SK Beveren, sportclub die is uitgegroeid van een dorpsploeg (en dus in een buurt is ingeplant) tot een ploeg van nationaal, ja internationaal belang!

Zoals elk levend organisme ondergaan ook sportclubs, ondanks de onsterfelijke helden, de wetmatigheden van het leven: opgang, nationale top, bloei en onvermijdelijk de neergang maar met de onweerstaanbare hoop op wederopstanding. Een van de meest beklijvende artikels over de teloorgang van SK Beveren is het artikel van Stijn Tormans in Knack [Een nachtmerrie in geel-blauw (https://www.knack.be › magazine › een-nachtmerrie-in- geel-blauw),

18 /5/2010].

Het is in dit geloof van wederopstanding dat de gemeente is begonnen met de “ruimtelijke sanering” van de hoofdinkom van het stadion: een hele rij woningen voor het stadion werden onteigend (de kostprijs van dit gehele project zou 2,5 miljoen euro bedragen). Nochtans zijn het geloof en de hoop in de wederopstanding van SK Beveren niet zo sterk. Het gemeentebestuur (vooral de burgemeester) twijfelt.

Lees meer »
Juli 2025

Woningnood in BKZ

In Vlaanderen zijn op dit ogenblik 200.000 gezinnen op zoek naar een betaalbare woning (gezinnen die ingeschreven zijn op de wachtlijst voor een sociale woning, doorgaans een huurwoning. In Oost-Vlaanderen zijn er dat 46.620 of 23 %).

Dat wijst op een enorme woningnood. Minstens 7 % van de Vlaamse huishoudens is op zoek naar een meer aangepaste  woning en wenst de woonsituatie te verbeteren (Volgens Statistiek Vlaanderen waren er in 2023, bijna 2,93 miljoen geregistreerde huishoudens met een gemiddelde grootte van 2,3 personen per huishouden). De vraag naar sociale huisvesting van 200.000 op een totaal aantal huishoudens van 2.930.000 geeft dus een percentage aan van 6,82.

Dit is de minimale manifeste en actuele woningvraag, want een groot deel van de woningzoekenden tracht een woning te vinden  (te huren of te bouwen) op de vrije woningmarkt, dus buiten de gesubsidieerde sociale huisvestingssector.

 

Wat betekent dit voor de huisvestingssituatie in BKZ?

Lees meer »
Juni 2025

Watermonsters in BKZ

Recent werden in De Standaard de resultaten gepubliceerd van een grootschalig burgeronderzoek in april-mei van dit jaar (door De standaard, KU Leuven en Waterland). Gezocht werd naar de aanwezigheid van de E-colibacterie die wijst op menselijke fecale vervuiling. 

Meer dan 5000 watermonsters (stalen) werden op wetenschappelijke wijze geselecteerd en door burgers genomen in alle waterlopen van Vlaanderen. 

Hieruit blijkt dat de kwaliteit van het water in ongeveer de helft van de waterlopen, van goede kwaliteit is, waarin men zelfs kan zwemmen. Het gaat hier dan vooral om de grote waterlopen en kanalen. Naarmate men de kleine waterlopen volgt, neemt de kwaliteit af. Hoe is het gesteld met de waterlopen in BKZ? 

Lees meer »
Mei 2025
April 2025

De gemeenteraad in volle vaart

De nieuwe gemeenteraad geraakt op kruissnelheid.

Gemeenteraden van januari en februari bepaalden vooral het financiële kader van de gemeente, waarbij de inkomsten en uitgaven voor het huidige jaar (2025) worden vastgelegd. 

 

Het huishoudboekje van BKZ

Eerst (januari) werden een aantal belastingreglementen aangenomen door de gemeenteraad.

In februari werd het meerjarenplan, dat nu per uitzondering - wegens de nieuwe fusie situatie - slechts voor één jaar geldt, vastgelegd (éénjarig meerjarenplan genoemd).

De kar wordt dus van bij het begin reeds, voor het paard gespannen.

In een normaal huishouden maakt men eerst een plan en vervolgens zoekt men de nodige middelen om dit plan te realiseren. Bovendien is er onder de meerderheidscoalitie nog niet eens een bestuursakkoord dat het beleid in de komende zes jaren moet sturen. Stuurloos varen !

Men heeft in januari dus een aantal belastingen gestemd zonder te weten wat men met de opbrengst gaat doen.

Eigenlijk komt het er op neer zoveel mogelijk inkomsten te genereren.

In de Gemeenteraad wordt hierover losjes gediscussieerd (ttz. De leden van de oppositie stellen beleefd vragen; de zwijgende meerderheid spreekt via één stem: die van de burgemeester; er wordt wat met bedragen geslingerd als losse flodders, zonder enige structuur). Geen discussie over de basisfilosofie van de belastingen, die nochtans duidelijk zou moeten gemotiveerd worden in de toelichting bij de belastingvoorstellen.

Zo kan men zich afvragen of de belasting op de drijfkracht (vermogen van motoren) nog wel een adequate indicator is van de economische bedrijvigheid. In academische kringen is er meer en meer sprake van “energiebelasting” die beter de kosten van de “maatschappelijke externe effecten” (en die moeten worden opgevangen worden door de gemeente) van het ondernemen, verrekent en weerspiegelt.

Ook kunnen vragen gesteld worden bij de belasting op de opslag van nucleair afval.

Deze is berekend op basis van de hoeveelheid ton splijtstoffen. Zijn de opbrengsten ervan wel voldoende om de kosten voor de tijdelijke opslag (en de daaraan verbonden risico’s en de maatschappelijke en ruimtelijke impact) , voor zover de gemeente daarin mede verantwoordelijk is, te compenseren? In de toelichting is nergens te vinden hoe men aan het belastingbedrag van 785 Euro per ton splijtstoffen komt.

Geen enkele toelichting bij deze belastingreglementen geeft een raming van de mogelijke opbrengst. Er wordt met bedragen gegoocheld maar die worden niet systematisch vermeld.

De discussie verloopt dus vaag en in het ijle.

Men stemt over belastingen zonder exact te weten hoeveel deze zullen opbrengen.

Een maand later wordt dan het zgn. eenjarig meerjarenplan aan de gemeenteraad voorgelegd, waarin dan, weliswaar te laat, de betreffende bedragen systematisch zijn vervat. Rijkelijk laat.

Dit eenjarig plan wordt voorgesteld als een technische begroting die in feite een optelling is van de goedgekeurde bedragen in 2024 door de oorspronkelijke gemeenteraden en waarin nog geen nieuwe politieke keuzen zijn gemaakt door het nieuw-samengestelde gemeentebestuur.

Een interessant document gevoegd bij het meerjarenplan is de doelstellingennota en de omgevingsanalyse, die een sociologische schets maakt van de nieuwe gemeente.

Er werden 4 doelstellingen geformuleerd:

1. Een fusie realiseren die leidt tot een efficiënter en krachtiger bestuur.

2. Een hoogwaardig, nabij, toegankelijk en klantgericht dienstenaanbod creëren.

3. Een zorgzame en inclusieve gemeenschap bevorderen waarin iedereen de kans krijgt op een waardig leven.

4. De ontwikkeling en het onderhoud van duurzame, veilige en toekomstbestendige infrastructuur.

 

Aangezien 2025 cruciaal is voor het leggen van de fundamenten van de nieuwe gemeente, werd doelstelling 1 rond de verdere uitbouw van onze organisatie aangeduid als prioritaire doelstelling.

Doelstellingen en middelen worden hier toch met elkaar verward. Een fusie is geen doel op zich, hoogstens een middel om de hoofddoelstelling van gemeentebeleid te realiseren, nl. Welzijn en welvaart bevorderen.

De vermelde taakstellingen “acties”, lijken eerder op “cherry-picking” (plukken van het laaghangend fruit).De doelstellingenboom en de geplande acties zijn zo algemeen dat zij voor alle gemeenten kunnen gelden.

Een belangrijke specifieke taak voor een fusiegemeente is echter een inhaalbeweging te maken in de nieuwe deelgemeenten en de relatieve achterstand inzake sociale infrastructuur weg te werken. Dat is toch het belangrijkste om een draagvlak voor de fusie te creëren. …….

Daarom moeten in de eerste plaats de beleidsvoorbereidende initiatieven uitgebreid worden naar de nieuwe deelgemeenten (o.m. woningbehoeftestudie; dialoogtafels (2024) ivm ruimtelijke ordening (wat gebeurt er overigens met de resultaten ervan in Beveren? Of was dat slechts een voorspel van de verkiezingscampagne? ) e.d. De nadruk ligt nu vooral op de administratieve coördinatie en harmonisering van de drie oorspronkelijke gemeentelijke administraties (procesoptimalisatie: harmonisatie van de procedures en werkwijzen).

Lees meer »
Februari 2025

De start-up van Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht

Sedert 1 januari 2025 heeft zich voor ons een nieuwe wereld geopend.

De fusie van Beveren -Kruibeke en Zwijndrecht heeft een nieuwe politieke ruimte gecreëerd. Als hoofdmotief geldt een grotere efficiëntie en een betere dienstverlening tav de burgers. Dat zal nog moeten bewezen worden. 

Die dienstverleningsobsessie beheerst het handelen van de burgemeester. Daarmee herleidt hij de burgers vooral tot klanten, die moeten tevreden gesteld worden. De “dienstenmarkt” in het gemeentehuis is daarvan een uitdrukking. Men zou denken hier te maken te hebben met een  “dienstenbedrijf”.

Maar is dat nu werkelijk zo belangrijk: in een heel mensenleven komt men als gewone burger een 5-tal keren in een cliëntrelatie te staan met de gemeente: bij geboorte; trouw; overlijden en hopelijk ook nog eens voor een bouwvergunning. Misschien ook nog wel eens een keer teveel als men door de bouwpolitie geterroriseerd wordt om te controleren of men bij renovatie wel  binnen de twee jaar in de verbouwing woont. Dan pas komt de ware  sociale repressieve aard van de gemeente naar boven.

Een enigszins artificieel gecreëerde gemeente heeft echter ook een “verhaal” nodig om de boel bijeen te houden.

Er is natuurlijk de traditionele managementfunctie van de gemeente om de meest uiteenlopende voorzieningen en problemen te managen en de spiraal van onverzadigbare spiraal burgerbehoeften te voldoen. 

10 Schepenen en een supervisor burgemeester zijn daarmee belast.

Maar die managementfunctie creëert nog geen wervend verhaal: verwijzen naar het roemrijke Land van Beveren is achterhaald en niet ter zake.  Hele dorpen van de nieuwe gemeente hebben nooit tot het Land van Beveren behoord.

Voor de huidige bestuursmeerderheid ligt het verhaal zo voor de hand, maar het  is ééntonig geworden: we zullen ”verbindend” moeten zijn met onze nieuwe dorpsgenoten. Een nieuwe gemeentenaar (maar geen Groot-Beverenaar) zal dus moeten opstaan.

Het wordt bijna even lachwekkend als sommige utopisten dromen  van Europese  integratie: zij willen daarvan ook het succes afmeten aan het aantal jonge gemengde koppels en huwelijken dat uit het Erasmusprogramma voortkomt. 

Gedaan dus met de endogamie en de intra-dorpse relaties. We moeten weg van onder de kerktoren en een nieuwe gemeenschap tot stand brengen.

Het verhaal klinkt oubollig en bangelijk! We kennen die verhalen uit de geschiedenis. En recent nog: vele Zwijndrechtenaren voelen zich na 100 jaar administratieve bevoogding, toch Antwerpenaar.

Zo zijn wij als burgers, toch maar het resultaat van politiek-administratieve wisselvalligheden.

Hier volgen onze eerste impressies bij het nieuwe begin.

Lees meer »
December 2024
November 2024

De stemmen zijn geteld

40 procent van de kiesgerechtigde burgers in Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht wenst niet gehoord te worden. Dit in schril contrast met de “ luide schreeuw” in de samenleving dat er niet naar de burger wordt geluisterd. Een belangrijk deel van de bevolking weigert haar democratisch recht  uit te oefenen. In feite heeft deze groep zichzelf buiten spel gezet.

Lees meer »
Oktober 2024

Stemming

Iedereen komt stilaan in de stemming om volgende week te gaan stemmen.

Voor de burger is het schier onoverkomelijk om tussen al de politieke propaganda nog het bos van de bomen te kunnen onderscheiden.

Daarom hebben wij getracht een samenvatting te maken van de diverse programma’s om aldus enig inzicht te krijgen in het politieke aanbod.

Lees meer »

Een stuntelig fusieproces als aanleiding

Ben jij, net als wij, ook zo verbolgen over de ondemocratische manier waarop de naamgeving van de fusiegemeente Beveren, Kruibeke, Zwijndrecht zich voltrekt?

Dan nodigen wij je zeer graag uit om deel uit te maken van BURGERS IN DE WEER. Dit is een groep die een kritische stem wil laten horen ten aanzien van het gemeentebeleid van Beveren en het fusieproces met de gemeenten Zwijndrecht en Kruibeke. 

Waarom?

Omdat er in de wijde Wase omtrek zo goed als geen media zijn die de plaatselijke bestuursorganen grondig tegen het licht houden of op de korrel nemen.

In het fusieproces is er van bij het begin sprake van machtspolitiek: de minderheid wordt zonder meer  geannexeerd aan de meerderheid. De naam 'Beveren Waas' werd dus een vanzelfsprekendheid. Dit getuigt van weinig respect voor de nieuwe deelgemeenten. Als dit de voorbode is van het toekomstige gemeentebeleid, dan kondigt zich een zeer moeilijke samenwerking aan. Terwijl een fusiegemeente van deze schaal nieuwe politieke structuren vereist die de traditionele partijen en dorpspolitieke praktijken overstijgen!

Geprikkeld om ook je tekstuele bijdrage te leveren aan dit debat? Neem dan langs deze weg contact met ons op!

De Grote Omvolking 

Starttekst: "Het verhaal van de fusie Beveren – Kruibeke – Zwijndrecht  B-K-Z (2024)"

 

Er heerst een trend in alle maatschappelijke geledingen naar grootschaligheid, op het gevaar van gigantisme af. 

Motief daarbij is het streven naar rationalisatie en efficiëntie.

“Small is beautiful” is achterhaald.

Zo ook op het vlak van het gemeentebeleid.

Vlaanderen stimuleert de vrijwillige fusies met zeer veel geld onder vorm van schuldovername.

De recente fusies van gemeenten in Vlaanderen zullen de Vlaamse Gemeenschap 273 miljoen euro kosten. Misschien kan hier bespaard worden? De fusies van 1976 hebben geleerd dat deze alleen maar tot toename van de uitgaven hebben geleid in reële termen.

Aan deze fusies zijn voor- en nadelen. Verbetering van de dienstverlening en professionalisering kunnen als positief beschouwd worden. Maar grootschaligheid brengt ook politieke vervreemding met zich mee. De afstand tussen bestuur en burger wordt heel groot en de vraag is maar of dit democratisch deficit door formele inspraak, panels, enz. kan gedicht worden.

Burgers gaan zich als reactie spontaan organiseren in burgercomités, mede uit vrees voor verlies van identiteit van de dorpen. Alleen al de naam.

Een fusieproces is ook geen neutraal bureaucratisch gebeuren: een hele machtsstrijd wordt gevoerd tussen de verschillende actoren (gemeentebesturen onderling; politici, burgercomités, provincie, enz…)

Hierna wordt het verhaal geschetst van het fusieproces in Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht. 40.000 inwoners worden gevoegd bij een bestaande gemeente van 50.000 inwoners. Dat is geen absorptie, dat is een ware administratieve  omvolking.

Toch nog deze bedenking: In het Verenigd Koninkrijk zijn sedert 2010 de subsidies aan de gemeenten verminderd met 25 procent. Dit is een andere trend. De gevolgen zijn zichtbaar en tastbaar in de lokale gemeenschappen. 

Vlaanderen is rijk. Maar misschien moet de hele fusieproblematiek ook gerelativeerd worden, want volgens de tevredenheidsonderzoeken blijken de mensen toch “tevreden” te zijn, ook zonder de zegeningen van de fusies. 

 

Benieuwd naar onze uitgebreide visie op het fusieverhaal Beveren - Kruibeke - Zwijndrecht? Je bent er in een click!